Alluitz: Arista Integral (XXI. Mendeko Bertsioa)

Alluitz menditzarra da zalantzarik gabe. Horma, espoloi eta arista izugarriak dituena alderik alde, ederra benetan. Izaera alpinoa du eta kutsu horretakoak dira mendi honetan eskalatu ditzakegun bideak.

Erakargarritasun handia duen mendia da zalantzarik gabe eta belaunaldi desberdinetako eskalatzaileek jarri izan dute haien begirada horma hauetan. Lehen eskalatzaileen balentriez gain, bide hainbat ireki ziren 70 eta 80. hamarkadetan Alluitzeko mendebalde, hego-mendebalde, zein ipar-mendebaldeko horma eta espoloi desberdinetan. Bide horien informazioa José Zuazuaren "Atxarte: Escuela de Escalada" 1989ko gidan jasoa dago. Bide hauetatik guztietatik oso gutxi errepikatu izan dira ohikotasunez eta bide gehienak "bide ahaztuak" direla esan daiteke. Bide hauetariko gehienen inguruko informazioa eta egoera oso urria da.

XXI. mendean iada barneratuta zenbait eskalatzailek "bide ahaztu" hauek berreskuratu, berrasmatzeko eta egungo estandareetara egokitzeko lana hartua dute duela zenbait urtetatik. Horixe da, Arista Integral bidearekin egin dena alegia. José Zuazaren gidan jasota dagoen bezala "Arista Integral" bidea 1975ean ireki zen A. Castells, E. Fonquernie eta J. Alonsoren eskutik. 400m-tako bide modura jasoa dago AD zailtasunarekin. XXI. mendeko bertsioa aldiz, %50 edo %60 batean berria dela esan daiteke, batez ere, hasiera eta azken luzeetako horman ireki diren luzeak berriak lirateteke eta.

Egun, beraz, bide klasiko modernizatu bat litzateke "Arista Integral (XXI. Mendeko Bertsioa)". Bide honek aukera bikaina ematen digu Euskal Herriko eskaladaren historiarekin kontaktua izateko eta Alluitzeko hormaren izaeraz gozatu ahal izateko. Mota honetako berreskuratze lanak bikainak dira bideak ahaztuak geratu ez daitezen eta informazio osatuarekin eskalatzeko aukera egon dadin. Egun, nahiz eta Alluitzen eskalatzeko denbora tartea urria izan (Eskalada baimendua dago irailaren 1etik Abenduaren 31ra), ohikotasunez errepikatzen ari den bidea da.

Mila esker bide hau prestatzen hartutako lanagatik Antxon eta Iñakiri!

Bideari buruzko datuak:

Eskalada bertikala eta trepadak partekatzen dituen bidea da. Bideak beraz, horma tente desberdinak zeharkatzen ditu eta horma horiek trepada eta arista zatien bitartez lotzen ditu. 

Zalantzarik gabe gakoa den luzea, seigarrena da, 6b graduko zailtasunarekin fin eskalatu beharra dago. Hala ere, beste luze bertikaletan ere eskalatu beharra dago eta batez ere 14. luzea ez da gutxietsi behar. Azken luzean ere kontuz ibili arrokaren kalitatea bidean orokorrean aurkituko duguna baina kaxkarragoa baita.

8. bileratik, 12.era ensanblean eskalatzeko aukera ematen duen terrenoa aurkitu dugu.

Erabilitako Materiala: Friend eta mikrofriend sorta, 3 zenbakirarte (totem ertain batzuk errepikatu genituen badaezpda) eta arroka zubietarako zintak. Fisureroak eraman genituen baina ez genituen erabili.

Hurbilketa eta jeitsiera: Atxartetik Astxikiko espoloietarako bidea hartu eta bidean mantendu (espoloietara joan gabe) ataka bat gainditu eta zelai batzuetara iritsi, parez-pare Alluitzeko hormekin topo egin arte. Eskalatu beharreko espoloia identifikatu eta bertara hurbilketa egin korredore txiki eta motz bat gaindituz.

Jeitsiera oinez burutzen da Alluitzeko gailurrera doan ohiko bidea artuz Artolako lepora lehenik eta parkinera bueltan ondoren. 

Biazpe: Taima

Biazpeko hormetan bide klasiko zein modernoak aurkitu ditzagu, estilo eta izakera oso desberdinekoak. Eskalada gune modura eskalatzaile guztientzat daude aukerak, inguru hauetako eskalatzaileen eskutik bide berriak edo berreskuratuak sortzen jarraitzen direlako. 

Azken urteetan ireki diren bideen artean Biaizpen eskalatu dugun azkena legoke. Taima bidea, Alberto Urtasun eta Dani Ayerrak ireki zuten 2020an (uste dut). Auto-babestu beharreko pasarteak dituen bide modernoa litzateke, bere alboan dagoen "Neguko Bidea"ren antzeko estiloan irekia.

Biaizpeko hormetara behin eta berriz joateko arrazoiak ez zaizkigu falta eta zein gustora bueltatzen garen beti. Mila esker inguru honetan bide berriak proposatzen jarraitzen dutenei!

https://nive.es/D/product/dos-hermanas-taima-140m-6b/

Bideari buruzko datuak:

Bost luzetan eskalatzen den bidea da. Luzeak krokisean adierazitakoak baina zertxobait motzagoak iruditu zitzaizkigun.

Zailtasun aldetik progresiboa den bidea da. Azken bi luzeetan zailtasunik handienak puntualak dira eta material finkoarekin babestuak daude. Gainerakoan oso ondo babesten den bidea da eta Totem Jokoarekin eta arroka-zubietarako zintak nahikoak lirateke auto-babeserako.

Arroka-zubi zenbaitetan kordinoak aurkituko ditugu. Hauek nahiko zaharkituak daude eta aldatzea komenigarria litzateke.

Arrokaren kalitatea oso ona da. Batez ere, neguan eskalatzeko bidea da, landare eta belar gutxiago topatuko dugu eta bideaz gehiago gozatzeko aukera izango dugu.

Orokorrean bide txiki baina polita. Egun erdiko eskalada batetarako aproposa!

Erabilitako Materiala: Totem jokoa eta arroka zubietarako zintak.

Hurbilketa eta jeitsiera: Hurbilketa Etxeberriko hilerretik egin genuen Aixitako hego hormako bideak eskalatzeko bidexka harturik. Ahizpa handira igotzeko bide normaletik eskubira egin behar dira beste 30-40 metro inguru bidearen hasiera bilatzeko, zuhaitzen artean plaka argi batzuen bila. Bidearen hasiera "T" hizkia eta kordino bat topatu beharko ditugu.

Jeisteko bidea rapelatu daiteke baina guk azken bilgunetik gora eta ezkerrera jo genuen Ahizpa handitik jeisteko ohiko bidera iritsi arte. Bertatik jeistea gomendagarria da, sokak trabatzeko aukera gutxituz.

Amitzi (Txindoki/Larrunarri): Arima Beltza

Txindoki/Larrunarri alboan izateak bigarren plano batean utzi izan du Amitzi edo Aiznabarreko horma. Horma honek ez du Txindokiren erakargarritasun berbera eta bertan eskalada bide interesgarriak agertu daitezkeela irudikatzea ere konplexuagoa suertatzen da hormaren morfologia beragatik.

Gutxinaka bada ere, Amitzi hormaren sekretuak arakatuz doaz eta azken urteetan trad eskaladarako tenplu txiki bat bilakatu da. Autobabesean eskalatzeko bide interesgarriak ireki dira eta abenturarako eremu emankorra da orain. Mikel Saez de Urabain, Aritz Azkue edo Xabier Artolaren ekarpena benetan eskertzekoa da. Amitzi hormaren inguruko informazioa ondorengo estekan aurkituko duzue:

https://aralarreneskaladak.blogspot.com/p/txindoki.html

Gure kasuan, Amitzi hormako Arima Beltza bidea errepikatzeko aukera izan genuen eta gozatu ederra hartu genuen. Bide gomendagarria da trad eskalada gustoko dutenentzat. Bideak ez du inongo ekipamendurik baina ondo jarraitzen da. Hiru luze motzetan abentura eskaintzen duen bidea da, arroka onarekin eta pasarte ederrekin. Hirugarren luzean estutu beharra dago eta autobabesarekin ausart jokatu behar da sapai aurreko plakan zein sapaian bertan. Mila esker bideagatik!

Bideari buruzko datuak:

Hiru luzetan eskalatzen den bidea da, oso markatua edo nabarmena ez den espoloi moduko batetatik lehen bi luzeetan eta sapaia baterantz hirugarrenean. Bidearen hasiera hormara itsatsia dagoen bloke berezi baten markatzen du eta hasieran eskuinaldera eta ondoren zuzen egin behar da. Bilera muntatzeko errepisa belartsu batzuetara iritsi arte, espoloiaren oinarrian.

Bigarren luzea ederra da eta oso ondo babesten da autobabeserako materialarekin. Totem sortako tarteko zenbakiak errepikatuz gero jarriko ditugu. Arrakala politak eskalatzen dira arroka honekoak. Bilera sapaiaren azpian dagoen plakaren oinarrian egin genuen. 

Hirugarren luzea da zailena eta ikusgarriena. Sapaiaren azpiko plakan pausu zail bat aurkitu genuen (agian zertxobait eskuinera egin genuelako). Sapaia gainditzeko trabesia labur bat egin behar da ezkerrera eta hemen ere pausu zail bat gainditu beharko da. Ondoren irteera ederra da baina amaiera arte estutu behar da. 

Orokorrean bide txiki baina ederra. Gomendagarria!

Erabilitako Materiala: Fisureroak, Totem Jokoa x2, Camalot 3 zbk (Camalot 4 zenbakia eraman ezkero jarriko duzue). Arroka zubietarako zintak.

Hurbilketa eta jeitsiera: Txindokiko mendebaldeko aristarako bidea hartu behar da hormara hurbiltzeko. Hormaren atzeko aldetik arazorik gabe aterako gara oinez.

https://aralarreneskaladak.blogspot.com/p/txindoki.html

Anboto (Eurrekazko horma): Mari Urrika

Anboto mendiaren ekialdeko aurpegia Euskal Herriko paraje ikusgarrienetakoa da, gure lurraldeko mito eta kondaira hainbaten sorlekua. Bertan eskalatzen egon ahal izatea opari bat bezalakoa da. Urtean zehar epealdi labur batean bakarrik eskalatu daiteke (irailaren 15etik abenduaren 31era) eta hormak lehortzeko denbora behar du. Hori dela eta, ez dira egun asko izaten urtean bide hau eskalatzeko baldintza egokiak eskaintzen dituztenak. Denbora luzez bide honen atzetik ibili ondoren aurten izan dugu eskalatzeko aukera eta gozatu ederra hartu genuen!

Kalitate handiko bidea iruditu zaigu Mari Urrika, pasarte ederrak ditu plaka, kanalizo eta fisura politak zeharkatuz. Ekipamendu finko gutxi aurkituko dugu eta autobabeserako material sorta egoki bat eramatea beharrezkoa da. Oso gomendagarria, beti ere, estilo nahiko "alpinoa" duela kontuan hartuta.

Bideari buruzko datuak:

Bideak bi zati ezberdin ditu eta tartean oinez egin beharreko 40 metroko pasarte bat dago lepo batean. Lepotik oinez jeistea posible ikusten da beharrezkoa balitz eskubirantz eginda.

Hormaren lehen zatian hiru luze eskalatu behar dira. Lehen luzean (III+/IV) plaka eta kanalizo oso politak eskalatzen dira. Bigarrenean (V), plaka nahiko etzan baten ondoren fin eskalatu beharreko fisura bat hartu behar da ezkerrerantz. Fisura amaitzean plaka pausu batekin bileraren bila joango gara dezente ezkerrera eginda. Hirugarren luzean (V+/6a), plaka polit bat zuzen eskalatu eta ondoren ezkerrerantz egiten duen kanal erraz bat hartu behar da lepora irten arte.

Bigarren zatian, pasarte bertikalagoak eta anbiente handikoak eskalatzen dira. Laugarren luzean (V/V+) diedro belartsu batetarantz jo beharra dago eta bertan plakatik batzuetan eta diedrotik besteetan babesteko eta pausuak erosotasunez egiteko aukerak bilatu behar dira. Luzearen amaieran azken pausu bat egin behar da plakan bilerara iritsi arte. Bostagarren luzea (6a) mundiala da, benetan itzela, baina zertxobait gogorra psikologikoki, paraboltetatik gora eskalatu beharra dago, kanalizoetan jartzen diren frienak erabateko lasaitasuna ematen ez dutelarik. Azken luzea (III) erraza baina polita da, belarrezko errepisa batzuetarino. Bertatik dugun ikusmirak amaiera ederra eskaintzen digu.

Erabilitako Materiala: kordino hainbat arroka zubietarako, Totem jokoa (berdea, morea eta horia x2), Camalot 3 zbk. (x2), Camalot 4 zbk. Fisureroak eraman genituen baina ez genituen erabili.

Jeitsiera: Gure aukera ipar-ekialdeko aristatik jeistea izan zen (II. graduko pausuren bat edo beste destrepatu behar da). Beste aukera bat Anbotoko gailurrera igotzea litzateke ohiko bidetik jeisteko.

Oharrak: Krokisean markatuta dauden arroka zubietan kordino zaharrak aurkituko ditugu. Kordinoak bidea markatzeko oso ondo datoz baina ez daude egoera onean eta ez dute segurtasun nahikorik eskaintzen. Norberak eramandako kordinoak ipintzea litzateke egokiena kordino zaharrak dauden lekuetan edo hauek aldatzeko materiala eramatea

 

Nola iritsi: Gure kasuan Arrazolatik egin genuen gerturaketa Artaungo Sakonara doan bidea hartuta.

Hurbilketaren inguruko azalpena eta bideari buruzko informazio praktiko guztia ondorengo estekan aurkituko duzue: http://www.untzillaitz-sur.com/2015/09/19/anboto-1331-m-via-mari-urrika-290-m-6a/

Kopako Harria: Jano orratza

Kopako Harria eskaladarako oasi bat bezalakoa da, ederra eta lasaigarria. Kasu honetan, sektore ezagunetatik kanpo geratzen diren bi bide labur baina interesgarriren berri eman nahi dizuegu.

Aurkezten ditugun bideen kokapena "ekialdeko orratzetan" litzateke. Orratz hauek Eguzkilore sektorearen ekialdera (parkinetik begiratuta eskubira) kokatuko lirateke. Multzo honetan daude zertxobait sakabanatuta "ttiki espoloia" (http://euskalherriatrad.blogspot.com/2013/05/kopakarri-ttiki-espoloia.html) eta post honetan aurkezten dugun "Jano orratza". 

Jano orratzaren baitan bi arrakala aurkitugu ditugu. Bata, hego-ekialde aurpegian dago kokatua eta bestea ipar aurpegian. Autobabeserako bi luze eskalatzeko aukera ematen da orratz honetan, bata alde batetik eta bestea bestetik, orratzak bi solairu moduko itxura hartzen du eta. Hala ere, solairu edo aurpegi bakarra eskalatzeko aukera dago, ipar aurpegira oinez iritsi gaitezkeelako Eguzkilore sektoretik gora, ttiki espologia dagoen txokora joanda.

Jano orratza bezala izendatu dugu, gauza gehienek bi alde edo aurpegi izaten dituztelako, aintzinako mitologietan edo pentsamoldeetan jasota utzi zen bezala.

Bideek arrakala adierazgarriak jarraitzen dituzte eta gradu apala duten arren eskalatu beharra dago. Hego-ekialdeko arrakalak babaresa estiloa erabiltzea eskatuko digu eta ipar-aurpegiko bideak aldiz goikaldeko irteeran tentuz ibiltzea eta estutzea eskatzen du.

Espero dugu bideak gustukoak izatea eta inguruneak merezi duen zaintza eta mimoa mantentzea.

Lizarrusti: Galduen Espoloia

2020an zehar norberaren lurralde historikoan kokatutako beste udalerri batzuetara joateko aukerak eman bezain azkar Lizarrustira bueltatzeko erabakia hartu genuen eta zein pozik bueltatu gainera. Lagun batzuei ordurarte eskalatuak genituen bideak non hasten diren eta nolakoak diren azaltzen egon ginen Jendetza sektorean. Lagunek eskalatuko zuten bidea aukeratu zutenean Espolon Munduaterantz jo genuen, horixe baitzen egun hartarako genuen asmoa. Erabat despistatu eta ezkerrerago joan ginen nahigabean. Galduta eta despistatuta genbiltzala, horma batekin egin genuen topo eta bertatik eskalatzen hastea erabaki genuen, Espolón Munduate izan zitekeelakoan. Lehen luzea eskalatzerako konturatu ginen okerreko lekuan geundela baina bueno gustora ere bageunden. Bigarren luze bat eskalatu genuen hormatik irteteko eta orokorrean bideak pasarte polit batzuk bazituela iruditu zitzaigun. Lagunekin elkartzean barre egin genuen despisteak eman zigun emaitzaz. Konfinamendu ostean oso fin ez geundela bistan da.

2020 Abenduan, bigarren batez eskalatu genuen horma berbera. Garbiketa zerbait egin (asko ere ez) eta kordino batzuk ipini genituen. Bigarren aldi honetan, bidea gehiago gustatu zitzaigun, batez ere neguan landaretza gutxiago aurkitu dezakegulako, bai bide honetan eta baita Gorokarastako beste bide guztietan ere. Bideak ez du Gorokarastako beste hainbat bidek duten kalitatea, batez ere lehen luzearen bigarren zatia belartsua delako, baina Espolon Munduaterekin konbinatzeko adibidez eta metro gehiago eskalatzeko aukera ematen du. Bigarren luzearen amaiera polita da eta zapore onarekin utzi zaitzake.

Azken urte honetan galduta ibiltzea ohikoa bihurtu zaigu eta gauza asko galdu ditugu. Ia horrela izanda ere bideak aurkitzen jarraitzen dugun.

 

Bideari buruzko datuak:

Galduen espoloia Espolon Munduate bidearen ezkerretara geratzen da. Bertara iristeko, Lareo urtegira doan bidea hartu eta jendetza sektorea igaro ondoren lehen kurba nabarmena eskuinera egiten den momentuan basoan goruntz jo, garbien dagoen hormaren bila. Bidea espoloiaren eskubi aldetik hasten da eta kordino batez inguratuta dagoen zuhaitz batek markatzen du hasiera.

 

Horma ez da espoloi nabarmen bat. Espoloi izaera bigarren luzean hartzen duela esan daiteke. Horregatik bi luzeak hormaren bi zatiak eskalatzeko dira.

Lehen luzean (50m), espoloiaren eskuineko oinarria eskalatzen da. Lurretik, arroka zubi handi batean kokatua dagoen kordino batetarantz jo beharko dugu (bidearen oinetik nabarmen ikusten da) eta bere gainean dagoen plaka polit bat gainditu. Plakaren ondoren diedro belartsu batetarantz jo beharko dugu, eta ezkerrerantz zerbait jo, diedroak gune belartsura jotzen duenean. Tentuz ibili puntu honetan arroka ez baita horren egonkorra. Hortik aurrera, horma etzan egiten da eta arroka ikusten dugun lekutik eskalatzen jarraitu bigarren eta handiena den zuhaitz batetaraino. Zuhaitzean kordino bat kokatua dago bertan bilera egin ahal izateko.

Bigarrena (30m), lehen luzea baino politagoa da eta arroka kalitate hobekoa ere bada. Bileratik zuzen plaka etzan bat eskalatu beharko da (kordino batek markatzen du bidea) eta diedro batetarantz jo. Berriro ere diedroa ezkerreruntz gainditu beharko dugu espoloiaren azken zatian sartu ahal izateko plaka polit bat igaroz.

Bidearen hasiera

Erabilitako Materiala: Totem Cam Jokoa, Camalot 3 zbk eta arroka zubi zehin zuhaixketarako zintak.

Jeitsiera: oinez burutzen da basoan sartu eta ezkerreruntz Alleko basoaren bira burutzen duen bidearen bila. Bide honek Lareo urtegira doan bidera jeitsiko gaitu eta bertatik Parkinera bueltan joan ahal izango gara. Bide hau eskalatu ondoren Espolon Munduate edo Jendetza sektoreko beste bide bat eskalatu nahi badugu, eskubiruntz jo beharko da, Espolon Munduate eta Jendetza sektoreen artean dagoen kanalaren bila. Kanalaren amaieran 30 metroko rapel bat eginez azkar joan ahal izango gara sektore hauetara.

Oharrak: Gomendagarria da bide hauek errepikatzean garbiketarako material zerbait eramatea, zerratxoa eta eskularruak abididez. Modu horretan bideak txukunago mantenduko dira. 

 

Nola iritsi

Lizarrustiko parketxearen (http://www.lizarrusti.com/) ondoan dagoen parkinean aparkatu bezain laster Gorokarastako haitzak ikusgai izango ditugu. Bertatik, Lareoko urtegira doan bidea hartu eta paretera hurbilduko gara modu ezin erosoago batean. 5/7 minutu tardatuko ditugu.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ac/Lizarrusti.jpg

Lizarrusti: Espolón Munduate

Gorokarasta haitzek duten zabalera osoan zehar hainbat txoko, zirrikitu eta sorpresa aurkitu daitezke. Nabarmenenak diren arrakala, espoloi eta plakez gain horma zeharkatzen eta aztertzen ibilita eskaladarako beste aukerak ere agertzen joan dira. Espolon Munduate adibidez, Jendetza sektorearen ezkerretara geratzen da eta ez da guztien artean horma nabarmenena. Hala ere eta ikusten denez, garbiketa zerbaiten ondoren bide berri oso eder bat sortu ahal izan dute Aritz Azkue eta Mikel Saez de Urabainek. Lizarrustiko beste bideen antzera, neguko eguzkiaren berotasunean eskalada garbiaz gozatzeko aukera paregabeak emango dizkigu. Lizarrustira bueltatzeko beste arrazoi bat eta mila dira dagoeneko...

http://aralarreneskaladak.blogspot.com/p/lizarrusti.html

Bideari buruzko datuak:

Bi luze ederretan eskalatuko dugu espoloia. Lehenengoan arrakala desberdinez osatutatu plaka etzan edo bertikal oso politak eskalatuko ditugu eta Lizarrustiko arroka ederraz gozatuko dugu. Lehen bilera ingurua belartsua da eta beraz kontu zerbaitekin ibili beharra dago.

Bigarrena, anbiente handiko luzea da, zertxobait denetik dauka. Plaka etzan polit bat eta diedrotxo bat zeharkatu ondoren datorren tarterik zailenean desplome bat gainditu  gainditu beharko da. Ondo  babesten da eta kantu oso onak ditu. Asetuta uzten zaituen luze ederra da. 

Nahiz eta bideak bi luze bakarrik dituen, gustu onarekin uzten zaitu. Garbiketa lan handia egin dela nabari da eta eskertzekoa da benetan. Mila esker!!

Erabilitako Materiala: Fisureroak, Totem Jokoa, Camalot 3 zbk.

Jeitsiera: oinez burutzen da basoan sartu eta eskubiruntz doan bidearen bila. Aukera modura, Munduate espoloia eta Jendetza sektorea banatzen dituen kanaletik behera joan daiteke eta bertikal jartzen denean zuhaitz bat aprobetxatuz rapel egin. Modu horretan bidearen hasierara bueltatu gaitezke bertan zerbait utzi badugu.

Oharrak: Gomendagarria da bide hauek errepikatzean garbiketarako material zerbait eramatea, zerratxoa eta eskularruak abididez. Modu horretan bideak txukunago mantenduko dira. 

 

Nola iritsi

Lizarrustiko parketxearen (http://www.lizarrusti.com/) ondoan dagoen parkinean aparkatu bezain laster Gorokarastako haitzak ikusgai izango ditugu. Bertatik, Lareoko urtegira doan bidea hartu eta paretera hurbilduko gara modu ezin erosoago batean. 5/7 minutu tardatuko ditugu.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ac/Lizarrusti.jpg